Press "Enter" to skip to content

Демант – реакција на ЕСМ за ИРЛ и одговор на ИРЛ на демантот на ЕСМ

Електрани на Северна Македонија АД ЕСМ испрати документ наречен демант-реакција до Истражувачката репортерска лабораторија по повод објавената сторија за набавката на мазут вреден 112 милиони евра за работата на ТЕЦ Неготино. ЕСМ се жалат дека добавувачот на мазутот никогаш не бил таен, туку согласно законот тие немале обврска да ги објавуваат резултатите од тендерите на Бирото за јавни набавки. Дополнително, тврдат дека тие им кажале на новинарите на ИРЛ кој е добавувачот и затоа истиот не останал таен.  Информираат дека претходно за овој тендер знаеле повеќе новинари од повеќе телевизии и медиуми кои што се јавиле кај нив, но никој не објавил.

ИРЛ ги потсетува институциите дека нема обврска да објавува реакции и рецензии на нашата работа, но оваа реакција ќе ја објавиме во целост. Зборовите каде што се употребени големи букви не се на ИРЛ, туку така се испратени од ЕСМ. Во однос на она што се демантира, на крајот на овој текст прочитајте го нашиот одговор.

ЕСМ, 11 март 2022, допис до ИРЛ

Тенденциозноста на текстот е содржана уште во самиот наслов, како и во повеќе други наводи низ текстот. Не е јасно зошто именуваното лице и фирма според Вашите автори се тајни добавувачи. Истите не се никаква тајна и не е точно дека Вие сте ги дознале од други извори. Дека наведената фирма е добавувач бевте информирани токму од прес-службата на АД ЕСМ, во телефонски разговор. Дополнително бевте поканети и охрабрени да испратите писмени прашања за се што Ве интересира за темата. Во рок од два дена добивте одговори на три меила со Ваши прашања и со дополнителни потпрашања, согласно законските рамки кои му дозволуваат на АД ЕСМ да споделува деловни информации. Од тие причини, демантираме дека добавувачот е таен, или дека постапката за набавка на мазут за ТЕЦ Неготино била тајна. Информирани бевте од наша страна, дури и со извадок од Законот за јавни набавки, дека мазутот кој се користи како средство за производство на електрична енергија не подлежи на набавка преку Законот за јавни набавки и класично распишување тендер, односно дека во интерес на производниот процес е дозволено набавување со директна спогодба, без јавен повик.

Но, заради транспарентност во набавките и увид на јавноста, потенцираме дека АД ЕСМ како и секогаш објави повик во дневните весници, на својата официјална страница и испрати покани за прибирање понуди до сите 6 фирми во државата кои имаат лиценца за увоз на мазут. Оттука, не е јасно каде е тајноста и во набавката и во избраниот добавувач, и како тоа е набавка ,,во четири очи” како што тврдите. Повикот се повторуваше два пати, првиот пат немаше ниедна понуда, вториот пат понуда даде само фирмата РКМ.

Уште еднаш ДЕМАНТИРАМЕ дека АД ЕСМ го криел името на добавувачот на мазут за ТЕЦ Неготино. Едноставно, договорите кои не се склучуваат преку Бирото за јавни набавки не се објавуваат автоматски на истото, но информацијата дека мазутот го добавува РКМ им е дадена на неколку медиуми кои пред Вас се јавија во ЕСМ со истото прашање. Исто така, и ВАС ве информира ЕСМ дека РКМ е добавувачот на мазутот, значи не станува збор за никакво криење податок или за
Ваше дознавање. ПОТЕНЦИРАМЕ доставивме покани до сите лиценцирани фирми за трговија со
мазут во Р. Северна Македонија. Наведената фирма има лиценца издадена од Регулаторната комисија за енергетика, и доколку има забелешки за нејзиното работење, истите подлежат под надлежност на регулаторните и инспекциските субјекти. Како што Ве информиравме, мазутот секојдневно се испитува во лабораторијата на ТЕЦ Неготино и количини кои не ги задоволуваат пропишаните државни стандарди нема да се примат и нема да се исплатат. До овој момент АД
ЕСМ нема проблем со испораката и квалитетот на мазутот од страна на РКМ. Бомбастичната најава за ,,најголема пратка на мазут” треба да ја објасните дека се однесува на неколкумесечно покривање на производството на ТЕЦ Неготино кој произведува електрична енергија исклучиво од мазут и од тие причини е набавена голема количина, за разлика од првата набавка за само еден месец, или за разлика од количините за РЕК Битола и РЕК Осломеј, кои електрани користат помалку мазут, односно само за поддршка на горењето на јагленот.

АД ЕСМ не е истражен орган и нема должност да испитува од каде доаѓа мазутот, кој секако потоа лабораториски го проверува, но има должност да произведува електрична енергија со цел да се обезбеди стабилност на електро-енергетскиот систем, а за тоа се неопходни суровини меѓу кои и мазут, кој секако мора да ги задоволи стандардите за квалитет. Со цела одговорност стоиме зад предметната набавка на мазут и ја отфрламе секоја можност за некаква манипулација и дискредитација во однос на некоја од договорните страни. (крај)

Одговор на ИРЛ во однос на демантот на фактите

АД ЕСМ согласно законот навистина не ги објавува склучените договори на Бирото за јавни набавки, но претходно тоа го правеше на својата веб страница во делот “објави” којшто престана да функционира редовно откако ЕСМ престана да ги објавува информациите за исходите од тендерите и набавките на електрична енергија кога започна енергетската криза. Така беше и со овој тендер. ИРЛ во АД ЕСМ прво праша зошто овие тендери не се објавуваат на што ЕСМ ни го одговори кои се нивните законски обврски и не упати да испратиме повеќе прашања во однос на договорите. ИРЛ ги побара договорите за набавка, по што ЕСМ ни овозможи увид во истите. Впрочем, во самиот текст е наведено дека ЕСМ ни дала податоци содржани во договорот со РКМ, дека ни дале коментари во врска со набавката и нивните гледишта и споделени информации се застапени во посочениот текст на фер и транспарентен начин. Тоа што ЕСМ претходно имала комуникација со други новинари кои што на крајот решиле да не ги објават посочените информации за тендерот вреден 112 милиони евра, не претставува аргумент за транспарентност на ЕСМ, но дефинитивно е индикација за вредностите кои ги негуваат медиумите кои сметале дека набавка со оваа вредност не е предмет за информирање на граѓаните, за што им благодариме на ЕСМ што го споделија ова со нас. Само добро и квалитетно информирани граѓани можат да поттикнат одговорно владеење и позитивни општестевени промени.

Во однос на тоа колку пати се дадени понуди, не е јасно зошто ЕСМ за ова посочува дека не е објавено, кога во текстот е наведено за секој повик поединечно дека пропаднал поради тоа што немало пријавени компании, се повторувал и потоа се пријавила една компанија. Ако се чита текстот, ќе се види дека ИРЛ дополнително се обратила и до ОКТА која што е добавувач на мазут за РКМ и таму поставила прашање зошто тие не се пријавиле на повиците, што укажува дека новинарите на ИРЛ професионално си го обавиле својот дел од работата.

Во однос на должноста на ЕСМ да произведува електрична енергија, ИРЛ во текстот ги објаснува сите околности поради кои што ЕСМ била принудена да го вклучи капацитетот во Неготино на реален, темелен и нетенденциозен начин, со објаснувања за околностите под кои што се склучиле овие набавки, како енергетската криза.

Ратко Капушевски е тајниот добавувач на мазут вреден 112 милиони евра за ТЕЦ „Неготино“

Поврзани стории

Како корупцијата и аматерите ја делегираа, а партиите ја спроведоа енергетската катастрофа

Како европската престолнина на сонцето стана зависна за леб и струја