Press "Enter" to skip to content

Снимател и водителка меѓу партиските кадри кои станаа посебни советници на министрите

Снимателот и монтажер Тони Николовски, сопруг на поранешната советничка на премиерот Зоран Заев, Ленче Николовска, стана посебен советник за односи со јавност на министерот за земјоделие и шумарство. Телевизиската водителката Зорица Андреева и’ стана советник за евроинтеграции на министерката за труд и социјала Јагода Шахпаска. И двајцата не се експерти во својата област. Но, ним и речиси целиот список на посебни советници во Владата ги врзува една работа – лојалноста кон владејачките партии.

Пишува: Маја Јовановска
Дополнително известување: Дајана Лазаревска
Илустрација: Лука Блажев

Телевизиска водителка е советник за евроатлантски интеграции. Новинарка води политики за семејство и социјална заштита. Снимател е назначен на позиција советник за односи со јавност. ИРЛ ги објавува имињата на луѓето кои министрите ги одбраа да бидат нивни посебни советници. Од добиените биографии и разговори со дел од нив, евидентно е дека изборот не е направен врз основа на нивната стручност и квалитет, туку пресудна била партиската припадност или личните релации. 

Експертите велат дека е разбирливо секој министер да сака да донесе човек од доверба на позицијата посебен советник. Но, проблемот е што ниту партијата не промовира систем на заслуги во своите редови, па местата за посебни советници не им ги нуди на своите стручни кадри од партиското членство.

„Ако кабинетот треба да има своја функција, тогаш посебните советници треба да имаат и стручност за позицијата која ја заземаат. Без разлика на дискрецијата во изборот на кабинетски соработници, граѓаните немаат должност да плаќаат неработници или некадарни советници“, вели Миша Поповиќ од Институтот за демократија – Социетас Цивилис.

Посебните советници се вработуваат на определено време и нивното вработување трае до истекот на мандатот на министерот. Овие луѓе се најблиските соработници на министерот и котираат највисоко во хиеархијата на администрацијата. Министерот може да не ангажира посебен советник, но доколку реши да го стори тоа институцијата мора да распише оглас, вели Неда Малеска директор на Центарот за управување со промени. 

„Во праксата искуството покажува дека функционерите најчесто знаат кој ќе биде нивниот тим, а потоа го задоволуваат и формалниот дел од постапката“, изјави Малеска.

ИРЛ од сите шеснаесет министри, четворицата вицепремиери и премиерот Зоран Заев побара листа на посебни советници ангажирани во нивните кабинети, нивни биографии, дали бил распишан оглас и висината на нивната месечна плата. На прашањата не одговорија од Владата, од Кабинетите на вицепремиерите, Министерството за локална самоуправа и Министерството за финансии. Побараа информациите да ги бараме согласно Законот за слободен пристап до информации од јавен карактер. 

Истражувањето покажа дека министрите различно го толкуваат Законот за вработените во јавниот сектор. Дел од министрите посебните советници ги ангажирале без оглас. Кога има оглас, тогаш тој е наменски за одредено лице. Платите варираат од 36.000 денари до 52.000 денари. 

Во првиот дел од истражувањето објавуваме дел од посебните советници кои добија место во министерските кабинети.

Сопругата во агро-бизнисот, сопругот советник во земјоделие

При распределбата на ресорите во владата, Министерството за земјоделство му припадна на коалицискиот партнер на СДСМ, партијата БЕСА. За министер е именуван генералниот секретар на партијата Арјанит Хоџа. Тој веќе го состави својот тим од тројца посебни советници, за чие ангажирање немало распишано конкурс. Хоџа ќе го советуваат Аднан Селмани и Дритан Рамадани, за кои Министерството не испрати биографии. Третиот, кој последен е одбран е Тони Николовски. 

Фото Фејсбук 2015 / Тони Николовски

Николовски во биографијата напишал дека има завршено средно гимназиско образование, а како вештини дека лесно се прилагодува, посветен е и добро организиран. 

„Поседувам добри комуникациски способности и имам средно познавање од англиски, француски, БХС (босанско-хрватски-српски) јазик. Секогаш користам можност да научам нешто ново“, пишува Николовски во својата биографија.

Николовски работел како монтажер и снимател во Македонската национална телевизија, Канал 5 и А1 Телевизија. По затворањето на А1, Николовски бил задолжен за видео продукција во семејниот интернет портал Бриф.мк. Од 2015 до неодамна Николовски бил снимател и монтажер во државната турска новинска агенција Анадолу. 

Биографија на Тони Николовски

Министерот Хоџа вели дека Николовски е негов советник за односи со јавност и го одбрал исклучиво поради неговиот квалитет. 

„Со Тони Николовски се познавам веќе 15 години и со оглед на неговото искуство во медиумите, решив дека тој одговара за позицијата“, ни изјави министерот Хоџа.

Во јавноста многу повеќе е позната сопругата на Тони Николовски, Ленче Николовска. Таа беше новинарка во А1 телевизија и ја водеше земјоделската емисија „Фармер“. Стана контроверзна и влезе во конфликт со колегите кои се жалеа на обиди за цензура откако истовремено ја водеше кампањата на сега згаснатата Партија за економска обнова (ПЕО), основана од сопственикот на телевизијата Велија Рамковски. Во периодот од 2007 година имаше и заеднички трибини со тогашниот вицепремиер за финансии Зоран Ставревски што дополнително ја изложи телевизијата на јавни критики бидејќи истите се емитуваа и на телевизијата.

По затворањето на А1 телевизија, во 2011 година прејде во СДСМ и стана пратеничка во Собранието. Николовски беше десна рака на својата сопруга за време на целата нејзина кариера и во А1 телевизија тие му одговараа единствено на сопственикот.

Во 2017 година премиерот Заев ја назначи за негова посебна советничка за земјоделие. Ленче Николовска лани во ноември на нејзино барање ја напушти советничката позиција и најави дека преку личен приватен проект ќе им помага на земјоделците. Тогаш таа го формираше специјализираниот портал Агротим.мк. 

Работи односи со јавност, а не одговара на прашања на медиумите

Во власта сега влезе нејзиниот сопруг, токму во Министерството за земјоделие. Министерот Хоџа не гледа судир на интереси во неговото назначување.

„Нема никаков судир на интереси со функцијата на мојот посебен советник и приватниот бизнис на неговата сопруга. Напротив, јас Ленче ја запознав дури откако Тони Николовски стана дел од мојот тим.“, рече Хоџа.

Тони Николовски не одговори на телефонските повици и пораки на новинарите на ИРЛ. Му пишавме и СМС порака, како и пораки на социјалните мрежи кои ги користи, но советникот за односи со јавноста до објавувањето на овој текст не одговори на повиците и пораките пратени од повеќе членови на тимот на ИРЛ.

Фото Фејсбук 2020 / Ленче Николовска со премиерот Зоран Заев и поранешниот министер за земјоделие Љупчо Николовски

Посебните советници се оставени под радар, вели Миша Поповиќ. Тие се обврзани да поднесуваат анкетни листови до Антикорупциската комисија за нивната имотна состојба. Но, многу мал дел од нив ја ставиле на увид на јавноста.

„Причината е поврзана со природата на нивната работа – тие ги советуваат министрите во носење одлуки. Затоа ние како граѓани, преку институции на контрола како ДКСК имаме право да знаеме кои се нивните интереси, за да се спречи да влијаат на политика каде се во судир на интерес“, вели Миша Поповиќ.

Телевизиска водителка ја советува Шахпаска за евроинтеграции

Во кабинетот на министерката за труд и социјална политика,Јагода Шахпаска, ангажирани се три посебни советнички. Министерката објаснува дека не бил  распишан оглас за нивно вработување, бидејќи биле ангажирани преку агенција за привремени вработувања. 

„Јас избрав советници на кои можам да им верувам и кои се одговорни и квалитетни кадри.“, ни изјави Шахпаска.

За прашања поврзани со политики за социјална заштита и заштита на деца Шахпаска ќе ја советува поранешната новинарка Татјана Поповска, чиј месечен ангажман изнесува 52.000 денари. Таа беше новинар во повеќе дневни весници, а во 2017 година како кадар на СДСМ стана Советник за политички систем во Парламентот. Оттаму Шахпаска ја повлече во нејзиниот кабинет. 

Втората советничка за труд, вработувања, пензиско и инвалидско осигурување е 58 годишната Татјана Сугарева која доаѓа од Фондот за здравствено осигурување. Сугарева повеќе од три децении, од 1987 до 2020, работела на повеќе позиции во Фондот за здравствено осигурување. 

Тимот го комплетира со 41 годишната Зорица Андреева која во нејзината биографија напишала дека е одговорна и прецизна личност. Кариерата на Андреева се движела од сопственичка на бутик, а потоа влегла во новинарските води. Работела како водител на емисии на ТВ Сонце, потоа АБ Канал и ТВ 24. Во кабинетот на Шахпаска ќе биде посебен советник за прашања поврзани со политики за евроинтеграциски процеси и администрација. Андреева на оваа позиција доаѓа од СДСМ, каде од јуни 2018 година работела како пишувач и ПР акаунт. 

Фото Фејсбук 7 април 2019 година/ Зорица Андреева (прва од десно) пред штабот на СДСМ

Зорица Андреева беше изненадена зошто ја бараме лично да разговараме за нејзината функција. Рече дека нема ништо чудно во тоа што се нафатила да биде советник за  прашања за кои нема големи познавања.

„Се чувствувам подготвена, иако прв пат се соочувам со овој предизвик“, рече Андреева. 

На прашањето како ќе дава совети за евроинтеграции кога не ја владее материјата, таа рече „преку учество на проекти, во консултација со сектори претпоставува дека ќе навлезе подлабоко во проблематиката”. Дали партиската припадност била пресудна за да биде именувана за посебен советник.

„Не е вистина тоа“, одговори Андреева. 

Министерката ја оправда својата советничка дека иако немала досега искуство со евроинтеграциите, сепак верува дека таа ќе ја совлада материјата. 

„Андреева е присутна на сите мои состаноци, на кои станува збор и за нашето членство во евроинтеграциите. Особено сега кога сме во предворјето на Европската Унија и се очекува почеток на преговори, функцијата на Андреева е неопходна и во Министерството за труд и социјала“, вели министерката за ИРЛ. 

Платата на Андреева е 36.000 денари месечно.

Биографија на Зорица Андреева
Биографија на Зорица Андреева

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 


Оглас за советник од редовите на ДУИ

Во Кабинетот на министерот за животна средина и просторно планирање Насер Нуредини, моментално е вработен еден посебен советник за координација на проекти. Бил распишан оглас на 7 септември, на кој се јавил единствено  35 годишниот Арсим Фидани. 

„Јас работев во Министерството за локална самоуправа и се заинтересирав за позицијата посебен советник во Министерството за животна средина. Министерот Нуредини претходно не го познавав. Му се јавив, се видовме и разговаравме за позицијата и потоа решив да се јавам на огласот“, рече Фидани. 

Фидани е дипломиран компјутерски инженер на Универзитетот на Југоисточна Европа во Тетово, а магистрирал во Шведска. Во државната управа влегува како асистент на ДУТ Тетово, а од декември 2013 до август 2018 година работи како советник за ИТ во Министерството за локална самоуправа, а потоа и раководител во истото министерство.

На нашето прашање дали е член на политичка партија, рече дека е од ДУИ. За неговиот ангажман месечно ќе добива 42.000 денари.

Засега министрите за внатрешни работи и економија немаат ангажирано посебни советници. Во Министерството за култура и транспорт и врски во тек се огласи за избор на посебни советници.

Власта се фали со мерит, но ЕУ не и верува

Европската Комисија синоќа го објави годишниот извештај за Северна Македонија. Слаба точка и натаму останува реформата на јавната администрација. Во овој дел Македонија се оценува како „умерено подготвена“. 

„Државната комисија за спречување на корупција продолжи да ги адресира обвинувањата за непотизам, кронизам и политичко влијание во процесот на вработување на во јавниот сектор. Треба да се обезбеди соодветно следење на извештаите и препораките на Државната комисија“, пишува во Извештајот.

По формирањето на владиниот кабинет првиот чекор на премиерот Заев беше доделувањето на мандатните писма на министрите со јасни насоки дека треба да го слушаат гласот на народот и да им служат на сите граѓани.

„Имаме обврска да ги исполниме очекувањата на сите граѓани, а мандатните писма се еден доказ, нешто што постојано ќе нѐ потсетува на она на кое сме се обврзале“, изјави Заев.

Токму министрите ги направија првите вработувања во јавната администрација. Во следните две недели ќе се бираат функционерите од третиот ешалон – директори на јавни институции.

Повеќе од ИстражувањaПовеќе теми во Истражувањa »
Повеќе од Насловна централнаПовеќе теми во Насловна централна »